ගෝලීය උණුසුම යනු කුමක්ද?
ගෝලීය උණුසුම යනු පෘථිවි පෘෂ්ඨය ආසන්නයේ උෂ්ණත්වය ක්‍රමයෙන් ඉහළ යාමේ සංසිද්ධියයි. මෙම සංසිද්ධිය පසුගිය ශතවර්ෂයක දෙකක කාලය තුළ පර්‍යේශකයන් විසින් නිරීක්ෂණය කර ඇත. පෘථිවියේ දේශගුණික රටාව අවුල් කිරීමට මෙම ක්‍රියාවලියන් සමත් වී ඇත. කෙසේ වෙතත්, ගෝලීය උණුසුම පිළිබඳ සංකල්පය බෙහෙවින් මතභේදයට තුඩු දී ඇති නමුත් විද්යාඥයින් පෘථිවියේ උෂ්ණත්වය නිරන්තරයෙන් ඉහළ යන කාරනය සඳහා අදාළ දත්ත පෙන්වා දී ඇත.
මිනිසුන්ට, ශාකවලට සහ සතුන්ට අහිතකර ලෙස බලපාන ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමට හේතු කිහිපයක් තිබේ. මෙම හේතු ස්වභාවික හෝ මිනිස් ක්‍රියාකාරකම්වල ප්‍රතිඵල බව කිව යුතුමය. මෙම ගැටළු මැඩපැවැත්වීම සඳහා, ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමේ අහිතකර බලපෑම් අවබෝධ කර ගැනීම අපට ඉතා වැදගත් වේ.
ගෝලීය උණුසුමට මිනිසා විසින් ඇති කරන ලද හේතු ;
වන විනාශය
ශාක යනු ඔක්සිජන් වල ප්‍රධාන ප්‍රභවයයි. ඔවුන් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් අවශෝෂණය කර ඔක්සිජන් මුදා හැරීමෙන් පාරිසරික සමතුලිතතාවය පවත්වා ගනී. බොහෝ ගෘහාශ්‍රිත හා වාණිජ අරමුණු සඳහා වනාන්තර විනාශ වෙමින් පවතන අතර . මෙය පාරිසරික අසමතුලිතතාවයට හේතු වී ඇති අතර එමඟින් ගෝලීය උණුසුමද ඉහළ යයි.
යාන වාහන භාවිතය
ඉතා කෙටි දුරක් සඳහා වුවද වාහන භාවිතා කිරීමෙන් විවිධ වායු විමෝචන ඇතිවේ. වාහන වායුගෝලයට කාබන්ඩයොක්සයිඩ් සහ අනෙකුත් විෂ ද්‍රව්‍ය විශාල ප්‍රමාණයක් විමෝචනය කරන පොසිල ඉන්ධන දහනය කිරීමෙන් උෂ්ණත්වය ඉහළ යයි.
ක්ලෝරෝෆ්ලෝරෝ කාබන් (CFC)
වායු සමීකරණ සහ ශීතකරණ අධික ලෙස භාවිතා කිරීමත් සමඟ මිනිසුන් වායුගෝලීය ඕසෝන් ස්ථරයට බලපාන CFC පරිසරයට මුදා හරිමින් ඇත. සූර්යයාගෙන් නිකුත් වන අහිතකර පාරජම්බුල කිරණවලින් පෘථිවි පෘෂ්ඨය ආරක්ෂා කරනු ලබන්නේ ඕසෝන් ස්ථරයි. මෙම CFC මගින් ඕසෝන් ස්ථරය ක්ෂය වීම මෙන්ම පාරජම්බුල කිරණ සඳහාද මග පාදමින් පෘථිවියේ උෂ්ණත්වය ඉහළ නංවා ඇත.
කාර්මික සංවර්ධනය
කාර්මීකරණය පැමිණීමත් සමඟ පෘථිවියේ උෂ්ණත්වය ශීඝ්‍රයෙන් ඉහළ යමින් පවතී. කර්මාන්තශාලා වලින් පිටවන අහිතකර වායුන් විමෝචනය වීම පෘථිවියේ උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමට හේතුවක් වේ.
2013 දී දේශගුණික විපර්යාස සඳහා වූ අන්තර් රාජ්‍ය මණ්ඩලය වාර්තා කළේ 1880 සහ 2012 අතර ගෝලීය උෂ්ණත්වයේ වැඩිවීම සෙල්සියස් අංශක 0.9 ක් වූ බවයි. පූර්ව කාර්මික මධ්‍යන්‍ය උෂ්ණත්වය හා සසඳන විට වැඩිවීම සෙල්සියස් අංශක 1.1 කි.
කෘෂිකර්මය
විවිධ ගොවිතැන් කටයුතු මගින් කාබන්ඩයොක්සයිඩ් සහ මීතේන් වායුව නිපදවේ. මේවා වායුගෝලයේ ඇති හරිතාගාර වායුවලට එකතු වීමෙන් පෘථිවියේ උෂ්ණත්වය වැඩි කරයි.
අධික ජනගහනය
ජනගහනය වැඩි වීමම මිනිස්සු හුස්ම ගන්නවා යන්නයි. මෙයද වායුගෝලයේ ගෝලීය උණුසුම ඇති කරන ප්‍රාථමික වායුව වන කාබන්ඩයොක්සයිඩ් මට්ටම ඉහළ යාමට හේතුවක් වේ.
ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමේ ස්වභාවික හේතු
ගිනි කඳු
ගිනිකඳු යනු ගෝලීය උණුසුම ඉහළ යාමට විශාලතම ස්වභාවික දායකත්වය සපයන හේතුවකි. ගිනිකඳු පිපිරීම්වලදී පිටවන අළු සහ දුමාරය වායුගෝලයට යාම දේශගුණය වෙනස් වීමට බලපායි.
ජල වාෂ්ප
ජල වාෂ්ප යනු හරිතාගාර වායු වර්ගයකි. පෘථිවි උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම හේතුවෙන් ජල මාර්ග වලින් වැඩි ජලය වාෂ්ප ප්‍රමාණයක් පිට වී වායුගෝලයේ රැඳී සිටීම මගින් ගෝලීය උණුසුම වැඩි කරයි.
පර්මාෆ්‍රොස්ට් දියවීම
පර්මාෆ්‍රොස්ට් යනු ශීත කළ පසක් වන අතර එය වසර ගණනාවක් තිස්සේ පාරිසරික වායූන් එහි සිරවී ඇති අතර , එය පෘථිවි පෘෂ්ඨයට පහළින් පවතී. එය ග්ලැසියරවල රැදී පවතී. මෙම ග්ලැසියර් දියවන විට එය නැවත වායුගෝලයට මුදා හරින අතර එමගින් පෘථිවි උෂ්ණත්වය වැඩි කරයි.
ලැව් ගිනි
ලැව් ගිනි නිසා කාබන් අඩංගු දුමාර විශාල ප්‍රමාණයක් පිටවේ. මෙම වායූන්ද වායුගෝලයට මුදා හරින අතර පෘථිවියේ උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ගෝලීය උණුසුමද ඉහළ යයි.
ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමේ බලපෑම්
උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම
ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම පෘථිවි උෂ්ණත්වයේ ඇදහිය නොහැකි තරම් ඉහළ යාමට හේතු වී තිබේ. මේ හේතුවෙන් ග්ලැසියර දියවීම ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය මුහුදු මට්ටම ඉහළ යාමට හේතු වී තිබේ. මෙය වෙරළබඩ කලාපවලට අහිතකර බලපෑම් ඇති කළ හැකිය.
පරිසර පද්ධතියට තර්ජන
ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම කොරල්පර වලටද බලපා ඇති අතර එමඟින් කොරල් පර හා මුහුදු සත්ව ජීවිත අහිමි වීමට හේතු විය හැකිය. ගෝලීය උෂ්ණත්වය වැඩිවීම නිසා කොරල්පරවල අස්ථාවරත්වය තවත් නරක අතට හැරී ඇත.
දේශගුණික විපර්යාස
ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම දේශගුණික තත්ත්වයන් වෙනස් වීමට හේතු වී තිබේ. සමහර ප්‍රදේශයන් වල නියඟත් සමහර ප්‍රදේශයන්ට ගංවතුරද පරස්පර ලෙසින් බල පවත්වයි . මෙම දේශගුණික අසමතුලිතතාවය ගෝලීය උණුසුම ඉහළ යාමේ ප්‍රතිඵලයකි.
රෝග පැතිරීම
ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම තාපය හා ආර්ද්‍රතාවයේ රටා වෙනස් වීමට හේතු වේ. මෙමගින් රෝග වාහකයන් වන මදුරුවන් හා කෘමීන මගින් නොයෙක් රෝග පැතිරවීම සිදු විය හැක.
ඉහළ මරණ අනුපාත
ගංවතුර, සුනාමි සහ වෙනත් ස්වාභාවික විපත් වැඩි වීම මගින් මරණ සංඛ්‍යාවන් වැඩි විය හැක. එසේම, එවැනි සිදුවීම්ද මිනිස් ජීවිතයට බාධා කළ හැකි රෝග පැතිරීමට හේතු විය හැක.
ස්වභාවික වාසස්ථාන අහිමි වීම
දේශගුණයේ ගෝලීය වෙනස් කම් නිසා ශාක හා සතුන්ට ව්‍යාප්තිය හා වාසස්ථාන අහිමි වීමට හේතු වේ. මෙම අවස්ථාවේ දී, සතුන් ඔවුන්ගේ ස්වභාවික වාසස්ථාන වලින් සංක්‍රමණය වීම සිදු වීමද , ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් වඳ වීමද සිදු විය හැක. මෙය ජෛව විවිධත්වයට ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම නිසාවෙන් සිදු වන තවත් ප්‍රධාන බලපෑමකි.
පින්තූර අන්තර්ජාලයෙනි
Green Strive
Join our Whatsapp Group
To get latest updates and superior service ✅
Post a Comment